Ngũ hành là gì?
Ngũ hành là một khái niệm trong triết học phương Đông, đặc biệt là trong văn hóa Trung Quốc. Nó ám chỉ năm yếu tố cơ bản hoặc nguyên tố cơ bản mà tất cả các sự vật và hiện tượng trong tự nhiên được cho là được tạo ra từ đó. Năm ngũ hành bao gồm:
Kim (Kim): Tượng trưng cho kim loại, đại diện cho sự cứng rắn, độ bền, và quyền lực.
Mộc (Mộc): Đại diện cho cây cối và thực vật, biểu thị sự phát triển, sinh sôi và mạnh mẽ.
Thủy (Thủy): Liên quan đến nước, tượng trưng cho sự lưu thông, linh hoạt và sự thay đổi.
Hoả (Hỏa): Liên quan đến lửa, biểu thị sự nhiệt tình, tinh thần và sự sáng tạo.
Thổ (Thổ): Đại diện cho đất, tượng trưng cho sự ổn định, định hình và cơ sở.
Các yếu tố này được xem như các yếu tố cơ bản tạo nên mọi sự vật và hiện tượng trong vũ trụ, và mọi sự thay đổi, tương tác giữa chúng đều dựa trên quan hệ của ngũ hành. Ngũ hành cũng thường được áp dụng trong nhiều lĩnh vực như y học cổ truyền, nghệ thuật trang trí, và phong thuỷ để diễn giải sự cân bằng và tương tác giữa các yếu tố trong môi trường và cuộc sống.
Ngũ hành tương khắc là gì?
Bên cạnh Ngũ hành tương sinh cũng sẽ có tương khắc. Việc nắm được Ngũ hành tương khắc cũng là rất quan trọng giúp mọi người có thể vận dụng hợp lý trong đời sống, tạo sự thuận lợi và phát triển. Theo đó Ngũ hành tương khắc được quy định như sau.
Kim khắc Mộc
Theo Ngũ hành tương khắc, Kim sẽ khắc Mộc. Kim loại được cho là thứ cắt đi cây cối. Điều này cũng đúng với cuộc sống hiện tại khi nhiều các dụng cụ được chế tạo từ kim loại dùng để chặt cây, phá rừng.
Mộc khắc Thổ
Mặc dù cây cối sinh trưởng trên đất đai nhưng lại không phải tương sinh của nhau. Mộc khắc Thổ theo Ngũ hành vì cây cối sẽ hút đi chất dinh dưỡng, khiến đất ngày càng cằn cỗi, thiếu sức sống. Nhiều người thường lầm tưởng Mộc và Thổ là tương sinh nhưng thật chất là ngược lại.
Thổ khắc Thuỷ
Thuỷ là nước, dòng chảy của nước là không thể ngăn chặn trừ đất đai. Do đó trong Ngũ hành, Thổ sẽ khắc Thuỷ. Không chỉ vậy, đất đai còn hút nước, lấy đi nhiều chất có trong nước.
Thuỷ khắc Hoả
Rõ ràng nhất trong Ngũ hành tương khắc chính là Thuỷ khắc Hoả. Nước sẽ làm tắt đi ngọn lửa đang bùng cháy. Ngọn lửa dù có hùng mạnh cỡ nào cũng không thể cản lại sức của nước. Đây là điều hiển nhiên trong cuộc sống mà ai cũng có thể nhận ra.
Hoả khắc Kim
Kim loại là những thức rắn chắc nhưng vẫn bị khắc chế bởi lửa. Đa phần các kim loại đều bị nung nóng, tan chảy dưới sức nóng của lửa. Điều này được ứng dụng rất nhiều trong đời sống sản xuất ngày nay.
Ví dụ về ngũ hành tương khắc
Trong hệ thống ngũ hành, các yếu tố có thể tương khắc nhau theo một cách cụ thể. Sự tương khắc này có thể ám chỉ mối quan hệ phức tạp giữa các yếu tố trong tự nhiên. Dưới đây là ví dụ về mối quan hệ tương khắc giữa các yếu tố ngũ hành:
- Kim tương khắc Mộc: Kim (kim loại) có khả năng cắt đốn, đại diện cho sự kiểm soát hoặc cản trở sự phát triển của cây cối (Mộc).
- Mộc tương khắc Thổ: Rễ của cây cối (Mộc) có thể đào sâu vào đất (Thổ), tương tự như cách một cây cối làm thay đổi môi trường đất.
- Thổ tương khắc Thủy: Đất (Thổ) có khả năng chắn nước (Thủy) và hình thành các khe hẹp, tương tự như cách đất ngăn chặn sự dòng chảy của nước.
- Thủy tương khắc Hoả: Nước (Thủy) có khả năng dập tắt lửa (Hoả), tượng trưng cho khả năng kiểm soát hoặc làm giảm sự nhiệt tình.
- Hoả tương khắc Kim: Lửa (Hoả) có thể làm tan chảy kim loại (Kim), biểu thị khả năng kiểm soát hoặc làm thay đổi sự cứng rắn của kim loại.
Những mối quan hệ tương khắc này được coi là cơ sở cho việc hiểu về sự cân bằng và tương tác giữa các yếu tố trong tự nhiên và cuộc sống. Chú ý rằng sự tương khắc không chỉ mang tính chất tiêu cực mà còn thể hiện sự cân bằng và tương hỗ giữa các yếu tố.
Xem thêm:
